Chỉ còn 2 tuần nữa (tức 1/8), hàng ngàn sản phẩm nông sản, thực phẩm và hàng hóa khác của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường EU sẽ được giảm thuế về 0% theo quy định ưu đãi thuế quan của Hiệp định EVFTA.
Bên cạnh đó, một số loại nông sản của nước ta cũng sẽ được phía EU dành hạn ngạch theo đúng cam kết của Hiệp định.
Về hạn ngạch, cụ thể theo thỏa thuận của Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu – EU (EVFTA), hạn ngạch nhập khẩu đối với một số sản phẩm nông sản của Việt Nam như sau: Với mặt hàng gạo, hạn mức hằng năm là 80.000 tấn, trong đó có 20.000 tấn gạo chưa xay xát, 30.000 tấn gạo xay xát và 30.000 tấn gạo thơm.
Hạn mức số gạo trên được chia ra từng giai đoạn trong năm. Cụ thể, gạo chưa xay xát từ ngày 1/1 tới 31/3 là 10.000 tấn; từ 1/4 tới 30/6 là 5.000 tấn; từ 1/7 tới 30/9 là 5.000 tấn.
Với gạo thơm, hạn ngạch từ ngày 1/1 tới ngày 31/3 là 15.000 tấn; từ ngày 1/4 tới ngày 30/6 là 7.500 tấn và từ 1/7 tới ngày 30/9 là 7.500 tấn.
Ngoài mặt hàng gạo, một số hàng nông sản như trứng gia cầm có hạn ngạch từ 1/8 đến 31/12 là 208,334 tấn và hạn ngạch mỗi năm 500 tấn; với tỏi, hạn ngạch từ 1/8 đến cuối năm là 167,668 tấn và hạn ngạch mỗi năm là 400 tấn.
Hạn ngạch này được kỳ vọng sẽ giúp nông sản Việt Nam tăng hiện diện tại thị trường EU.
Trước đây, gạo xuất khẩu của Việt Nam vào EU bị áp thuế lên tới 45%. Thậm chí có một số nước trong khối EU áp mức thuế nhập khẩu với gạo Việt Nam lên tới 100% hoặc cao hơn. Mức thuế này khiến gạo Việt Nam khó cạnh tranh với các sản phẩm cùng loại từ Campuchia. Tuy nhiên, khi EVFTA có hiệu lực, thuế XK gạo vào EU sẽ giảm và dần tiệm cận về mức 0%, tạo điều kiện cho gạo Việt tăng sức cạnh tranh khi XK vào khu vực thị trường này.
Mặc dù kim ngạch xuất khẩu chưa cao, song EU vẫn là thị trường đầy tiềm năng của hạt gạo Việt. Lý do, đây là thị trường đòi hỏi tiêu chuẩn rất cao và nếu thâm nhập thành công, hạt gạo Việt sẽ có một “bàn đạp” vững chắc để tiến vào nhiều thị trường khác. Khi gạo Việt được giảm thuế, giảm giá thành, sức cạnh tranh chắc chắn sẽ tăng lên. Tương tự, các mặt hàng nông sản cũng được kỳ vọng sẽ tăng hiện diện ở thị trường này.
Theo báo Công Thương cho hay, bà Nguyễn Cẩm Trang, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định, thị trường đã mở cửa, nhưng vấn đề lại nằm ở việc các doanh nghiệp trong nước có đáp ứng được tiêu chuẩn rất gắt gao của thị trường này hay không. EU là một trong những thị trường có yêu cầu chất lượng, kỹ thuật cao nhất thế giới. Đặc biệt, với nông sản, thủy sản, EU không chỉ đòi hỏi tiêu chuẩn khắt khe về an toàn thực phẩm, dư lượng hóa chất, mà còn chú trọng đến yếu tố môi trường, phát triển bền vững. Đây là điều các doanh nghiệp cần lưu ý.
Theo thông tin từ Bộ Công Thương, EU là thị trường có kim ngạch nhập khẩu đứng thứ 2 thế giới, chiếm 14,9% tổng nhập khẩu toàn cầu. Mặc dù EU là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam, nhưng nước ta mới chiếm thị phần khoảng 2% trong tổng nhập khẩu của EU. Do vậy, nước ta đang có cơ hội để tăng trưởng xuất khẩu, đặc biệt là đối với nhóm hàng nông, lâm, thủy sản.
Với mặt hàng thủy sản, EU hiện là thị trường tiêu thụ thủy sản lớn nhất thế giới, hàng năm nhập khẩu gần 9,3 triệu tấn với kim ngạch khoảng 50 tỷ EUR các sản phẩm thủy hải sản. Trong khi đó, Việt Nam mới xuất khẩu vào thị trường này đạt khoảng 976 triệu USD trong năm 2019, chiếm thị phần rất nhỏ, theo báo Doanh nghiệp VN đưa tin.
Nhiều chuyên gia kinh tế cho biết, sau khi Hiệp định EVFTA có hiệu lực, các mặt hàng thủy sản sẽ được xóa bỏ ngay 50% dòng thuế (phần lớn thuế suất cơ sở đang từ 6-22%), cùng với đó các mặt hàng khác như gỗ, cà phê, tiêu… mà có có thế mạnh sản xuất và xuất khẩu cũng sẽ được giảm thuế về 0%, đây là một lợi thế lớn để doanh nghiệp trong nước tăng xuất khẩu nhiều mặt hàng nông, lâm, thuỷ sản vào thị trường này.
Theo ông Trần Thanh Hải, Cục Phó Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, việc ký kết và thực thi EVFTA không chỉ mang đến cơ hội về tăng trưởng xuất khẩu mà còn giúp cho ngành nông nghiệp nước ta đẩy mạnh công tác tái cơ cấu hướng sâu vào vấn đề nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua chất lượng sản phẩm, truy xuất nguồn gốc, quy cách đóng gói… góp phần đưa hàng hóa nông, lâm, thủy sản của Việt Nam tham gia sâu hơn vào các chuỗi cung ứng toàn cầu.
Phương Anh (tổng hợp)/TH&PL
